۶ بازی برای تیم سازی
تیم‌سازی همیشه یکی از ارکان اصلی مدیریت یک گروه یا تیم بوده است؛ چه در محیط کار حضور فیزیکی داشته باشیم، چه دورکاری کنیم.
با این حال گاهی به‌سادگی مورد غفلت واقع می‌شود؛ به‌ویژه زمانی که موعد تحویل کارها نزدیک است و فشار کاری بالاست یا افراد گروه در دورکاری به سر می‌برند. واقعیت این است که اغلب مدیران به ضرورت تیم سازی آگاه‌اند و اغلب می‌دانند برای پاسخ به این ضرورت چه کارهایی لازم است انجام شود، اما چون به استراتژی‌های انجام و پیش از آن، علل وجودی چنین ضرورتی، بی‌توجه‌اند، ممکن است عملکرد موفقی نداشته باشند.
شاید شما هم برای اولین بار است که دارید یک گروه را از راه دور مدیریت می‌کنید، شاید هم خم و چم مدیریت از راه دور را می‌دانید و در این راه کارکشته‌اید. در هر حال جست‌وجوی نکات و رهنمون‌ها در زمینه‌ی تیم‌سازی، ـ فارغ از اینکه تا چه حد با جهان دورکاری سروکار داشته‌اید یا نداشته‌اید ـ بسیار سودمند است.
اگر در حال حاضر در حفظ سطح انرژی اعضای گروه، حفظ انگیزه و اشتیاق و استمرار انجام کارها دچار چالش شده‌اید، زمان آن رسیده که به دنبال جست‌وجوی روش‌های خلاقانه‌تر برای کمک به گروهتان باشید.
مطالعات نشان می‌دهد بدون تیم‌سازی صحیح و مدیریت درست آن، افرادی که مشغول دورکاری هستند فقط تعداد اندکی از مشکلات‌شان را می‌توانند خودشان حل کنند. به عنوان مثال در دورکاری «ناتوانی در مدیریت زمانِ کار و فعالیتهای شخصی» و «احساس تنهایی» بزرگ‌ترین چالش‌های افراد دورکار است. در جدیدترین گزارشی که از وضعیت دورکاری در سال ۲۰۲۰ منتشر شده، ۳۸% از نمونه‌ی آماری به این ۲ مورد در صدر چالش‌هایی که با آن مواجه‌اند، اشاره کرده‌اند.
در چنین شرایطی تیم‌سازی این فرصت را به شما می‌دهد که خیالتان از بابت توانایی گروهتان از حل برخی مشکلات معمول که ممکن است برای آنها نیز پیش بیاید، آسوده باشد، چون می‌دانید که انجام یک سری راه‌کارهای مشخص را با هم تمرین کرده‌اید. از طرفی، گروه در مسیر تمرین این راه‌کارها از چند مرحله عبور می‌کند که به شکلی چندوجهی بر انجام دیگر فعالیت‌ها نیز به بهترین نحو اثرگذار است.
برای تیم‌سازی از کجا شروع کنیم؟
نگاهی به وضعیت فعلی‌مان بیندازیم: در حال حاضر همه‌ی ما در فضایی کار می‌کنیم که تا حد زیادی مبتنی بر تکنولوژی است. همچنین احتمالاً کار ما تا حد زیادی تحت تأثیر نوعی از تعاملات اجتماعی است که در بستر اینترنت اتفاق می‌افتد. بنابراین در شرایط دورکاری، «تعامل» و «برقراری ارتباط» عنصری حیاتی برای همه‌ی ماست. تیم‌سازی می‌تواند روشی مؤثر برای بهبود توانمندی‌هایی باشد که افراد برای برقراری ارتباط مؤثر به آنها نیاز دارند. پس می‌توان از اینجا آغاز کرد.
در اینجا چند پیشنهاد برای تیم‌سازی را با هم می‌آموزیم:
۱- جلسه‌ی ارائه‌ی گزارش برگزار کنید
شاید به نظر بیاید در اوضاعی که همه چیز خوب پیش می‌رود، نیازی به انجام تمرین‌های تیم‌سازی نیست. اما این تفکر اشتباه است، زیرا ممکن است افراد به‌مرور سهل‌انگار شوند، عادات بدی در بعضی افراد شکل بگیرد و درنتیجه گروهی که زمانی عملکرد بسیار بالایی داشت، خروجی ضعیفی ارائه دهد.
در این شرایط حداقل کاری که می‌توانید انجام دهید، پای‌بند کردن گروه به تهیه‌ی گزارشهای هفتگی و یا ماهانه است. اما چه‌طور؟ مثلاً می‌توانید از اعضای گروه بخواهید محتوایی برای ارائه در جمع همکاران تهیه کنند. جمعی را به منظور ارائه تحت عنوان یک جلسه گرد هم آورند و حتی گرداننده‌ی جلسات خودشان باشند. اعضای گروه باید در شرایطی قرار بگیرند که خود را مسئول کل گروه بدانند.
انجام این کار، به ۲ نتیجه منتهی می‌شود: اول؛ همه‌ی اعضای گروه به درک مشترکی از کارکرد گروه و چالش‌هایی که دیگر اعضا با آن روبه‌رو هستند، می‌رسند. دوم؛ این کار رفته‌رفته به رویه‌ای برای گرد هم آوردن همه‌ی اعضای گروه تبدیل می‌شود و ارتباطات بین اعضای گروه را، به‌ویژه زمانی که افراد به علت دورکاری احساس عدم یکپارچگی و یا پراکندگی می‌کنند، قوت می‌بخشد.
۲- میز مال کیست؟
برای انجام این فعالیت، از هر کدام از اعضای گروه بخواهید از میز کار خود (که در شرایط دورکاری طبعاً بیرون از فضای کار معمول است) عکس بگیرند و برای گرداننده‌ی بازی ارسال کنند. افراد را تشویق کنید تا وسیله‌هایی که اغلب روی میزشان هست؛ مثل ساعت، صفحه‌کلید، اشیای هنری و… را در عکسشان ثبت کنند.
گرداننده‌ی بازی باید تصاویر دریافتی را بدون ترتیب خاصی در یک پوشه (فایل) مشترک قرار طوری که همه‌ی اعضای گروه به آن دسترسی داشته باشند (این روزها دسترسی به چنین فضاهای مشترک مجازی کار راحتی است). در مرحله‌ی بعد، هر یک از اعضای گروه باید حدس بزنند که هر میز یا هر تصویر متعلق به کدام همکارشان است. فردی که بیشترین حدس درست را داشته باشد، برنده‌ی بازی است.
بهتر است با کمک صفحه‌ی گسترده (spread sheet) شرایطی ایجاد کنید که بتوانید حدسیات افراد را یادداشت کنید تا در نهایت برنده را راحت‌تر انتخاب کنید.
این فعالیت کمک می‌کند که ضمن انجام فعالیتی سرگرم‌کننده، با نحوه‌ی کار هر کدام از اعضای گروه بیشتر آشنا شوید. این بازی می‌تواند شروعی فوق‌العاده برای یک جسله‌ی سازمانی نیز باشد.
۳- ماراتن فیلم‌بینی
یکی از فعالیت‌هایی که می‌تواند اعضای یک گروه را که در حال حاضر به هم نزدیک هستند و مشکل خاصی ندارند، به هم نزدیک‌تر کند و انسجام بیشتری ایجاد کند، «ماراتن فیلم‌بینی» است. روال به این ترتیب است که هر هفته یکی از اعضای گروه یک فیلم معرفی می‌کند و دیگر اعضا باید آن را تماشا کنند. سپس باید در یک جلسه به نقد و بررسی آن بپردازند.
این فعالیت باعث می‌شود نگاه عمیق‌تری به شخصیت یکدیگر داشته باشیم و با آگاهی از سلیقه‌ی هر فرد، یکدیگر را بهتر درک کنیم.
۴- این یا آن؟
این فعالیت به این صورت است که هر هفته یکی از افراد یک سؤال مطرح می‌کند. به عنوان مثال: بهترین کتابی که اخیراً خوانده‌اید چه بوده؟ پیتزای مورد علاقه‌ی شما چیست؟ و… در واقع باید سؤالاتی از این قبیل باشد تا همه‌ی اعضای گروه جوابی برای آن داشته باشند. با این کار به مرور زمان، بدون اینکه تلاش زیادی صرف کرده باشید، به شناخت بیشتری از همکاران‌تان می‌رسید.
از این دست سؤالات برای شروع یک بحث هفتگی در سازمان نیز استفاده می‌شود و در طی هفته جلسه‌ای برگزار می‌شود تا افراد به گفت‌وگو حول سؤال مطرح‌شده و برخی موضوعات دیگر بپردازند. افراد در قالب گروه‌های دو نفره می‌توانند صحبت را ادامه دهند که این، شرایطی را فراهم می‌کند تا همه‌ی افراد سازمان، حتی افرادی که صمیمت زیادی بینشان وجود ندارد، با هم تعامل داشته باشند.
۵- شکلک را حدس بزن!
تا همین چند سال پیش، شکلک‌ها (ایموجی‌ها) صرفاً یکی از ابزارهای سرگرم‌کننده و جالب اینترنت بودند و درباره‌ی استفاده از آنها در ای‌میل‌ها و پیام‌های حرفه‌ای اما و اگرهایی وجود داشت. امروزه، بسته به حوزه‌ای که در آن فعال هستید، ارسال بعضی از انواع شکلک‌ها تقریباً پذیرفته‌شده است.
بنابراین با رواج استفاده از شکلک‌ها می‌توانیم یک سرگرمی تیم‌سازی جدید داشته باشیم: از صفحه‌ی گوشی و یا مانیتور خود ـ بخشی که بیشترین شکلک‌های مورد استفاده‌ی شما را نشان می‌دهد ـ یک کپی تصویری (screenshot) بگیرید و برای اعضای گروه ارسال کنید.
این کار باعث می‌شود همکاران شما با برخی احساسات شما بیشتر آشنا شوند.
به‌علاوه، می‌توانید یک بازی کوچک آنلاین هم ترتیب بدهید: فهرستی از بازیکن‌های این بازی تهیه کنید و فهرست را برای هر بازیکن ارسال کنید. هر کدام از افراد ۵ دقیقه فرصت دارد تا ۵ شکلک محبوب افراد موجود در فهرست را حدس بزند. افراد بر اساس تعداد شکلک‌های صحیح و ترتیب صحیح آنها امتیاز می‌گیرند.
۶- در یک جلسه‌یآنلاین خبر بد را به همه بدهید: آنها در یک جزیره متروک گیر افتاده‌اند!
و اما خبر خوب: اعضای گروه می‌توانند از فهرست اقلامِ نجات، ۳ مورد را انتخاب کنند. فهرست را برای همه بفرستید. هر چه فهرست بلندبالاتر، بازی جذابتر. لازم نیست اقلام فهرست حتماً و منطقاً به درد نجات بخورند؛ هدف تفکر خلاقانه است! افراد طی ۱۰ دقیقه باید انتخاب‌هایشان را انجام دهند. سپس به هر کس برای بیان دلایل انتخاب‌هایش زمانی بدهید. دیگران نیز باید نظر دهند. در مرحله‌ی بعد هر کس می‌تواند با توجه به بازخوردهای دریافتی از دیگران فهرستش را تغییر دهد.
در پایان این فعالیت، افراد گروه اهمیت باز بودن نسبت به ایده‌‌های جدید را درک می‌کنند.
در عرض ۳۰ دقیقه تیمی با نهایت عملکرد بسازید
نظرات کاربران
اول اینکه پیشنهاد پنج خیلى جالب بود تا حالا بهش فکر نکرده بودم .
دوم اینکه یکى از مشکلاتى که با بازیهاى گروهى با تیم کارى دارم اینه که ، بعضى وقتها داینامیکى که در بازى شکل میگیره بیرون بازى هم ادامه پیدا میکنه، و گاهى این داینامیک غیر لازم یا مخرب هم هست . مثلا تو بازى یکى یه کلکى میزنه ، و کسى که کلک خورده سعى میکنه تو شرایط واقعى جبران کنه . چطور پیشنهاد میدین که این دینامیک بسته بشه و ادامه پیدا نکنه ؟
وقت بخیر
از توجه‌تان به این مطلب سپاسگزاریم.
به نکته‌ی قابل تأملی اشاره کرده‌اید؛ گروه تحقیق کارمان در این خصوص داده‌ها را جمع‌آوری خواهند کرد، تا بتوانیم اطلاعات صحیح را در این باره با شما و دیگر دنبال‌کنندگان بلاگ کارمان به‌زودی به اشتراک بگذاریم.
سپاس